Μία λέξη που λίγες γυναίκες την ξέρουν,πολλές όμως την βιώνουν γιατί απλά είναι συνώνυμη της επώδυνης σεξουαλικής επαφής

Τι είναι η Δυσπαρευνία;

Με τον όρο δυσπαρευνία περιγράφεται η επώδυνη σεξουαλική επαφή. Ο πόνος εστιάζεται στην περιγεννητική περιοχή και μπορεί να εμφανιστεί αμέσως πριν, κατά ή και αμέσως μετά την σεξουαλική επαφή. Ένα ποσοστό 10% των γυναικών αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό, όμως ελάχιστες από αυτές απευθύνονται στον γυναικολόγο τους με αποτέλεσμα να παραμένουν αδιάγνωστες και χωρίς θεραπεία. Η Δυσπαρευνία μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε γυναίκα και είναι ανεξάρτητη ηλικίας, φυλής και οικογενειακής κατάστασης (έγγαμη-άγαμη). Πρόκειται για μία ιδιαίτερα ενοχλητική κατάσταση που αφαιρεί το αίσθημα απόλαυσης και ευχαρίστησης που πρέπει να χαρακτηρίζει την σεξουαλική επαφή και την μετατρέπει σε μία δυσάρεστη και επώδυνη εμπειρία με σοβαρές συνέπειες για την ίδια την γυναίκα αλλά και για την σχέση της με τον σύντροφό της.

Ποιοι οι τύποι της δυσπαρευνίας;

Υπάρχει η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής μορφή της δυσπαρευνίας. Με τον όρο πρωτοπαθής δυσπαρευνία αναφερόμαστε στις περιπτώσεις όπου ο πόνος εμφανίζεται σταθερά σε μια γυναίκα κατά την σεξουαλική της ζωή, σε αντίθεση με την δευτεροπαθή δυσπαρευνία όπου συμβαίνει μετά από ένα διάστημα φυσιολογικών σεξουαλικών επαφών.

Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται-Υπάρχει αιτία;

Η δυσπαρευνία ανάλογα την εντόπιση του πόνου περιγράφεται ως Επιφανειακή, ως Εν τω βάθει και ως Κολεόσπασμος.

Στην Επιφανειακή Δυσπαρευνία η γυναίκα εντοπίζει τον πόνο στην είσοδο του κόλπου ή ακόμα και εξωτερικά στην περιγεννητική περιοχή. Οι λέξεις που χρησιμοποιούνται από τις ίδιες τις γυναίκες είναι: κάψιμο, σουβλιές, κνησμός σκίσιμο και γενικά μία έντονη δυσανεξία ακόμα και στο απλό άγγιγμα του δέρματος της περιοχής. Ο πόνος στη μορφή αυτή μπορεί να προκληθεί ακόμα και χωρίς σεξουαλική επαφή (πχ κατά το βάδισμα ή το κάθισμα).Τα πιο συνήθη αίτια της μορφής αυτής της δυσπαρευνίας είναι η ανεπαρκής ύγρανση του κόλπου κατά την επαφή(πχ ανεπαρκής προετοιμασία-κολπική ξηρότητα στα πλαίσια της εμμηνόπαυσης-μείωση των οιστρογόνων),οι βακτηριακές ή μυκητησιακές αιδοιοκολπίτιδες, ο τοπικός ερεθισμός του δέρματος του αιδοίου (αλλεργία σε υφάσματα ή τοπικά καθαριστικά της περιοχής), ο ερεθισμός του κολπικού τοιχώματος (πχ αλλεργία στο latex των προφυλακτικών), οι λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού (ουρηθρήτιδες), η τοπική ακτινοθεραπεία της περιοχής, οι τραυματισμοί του αιδοίου ή και του κόλπου κατά την επαφή, οι ουλές στο αιδοίο και τον κόλπο μετά από περινεοτομία στα πλαίσια τοκετού, οι δυστροφίες του αιδοίου και τέλος σπανιότερα οι παρενέργειες κάποιων φαρμάκων.

Στην Εν τω βάθει Δυσπαρευνία η γυναίκα εντοπίζει εσωτερικά τον πόνο στην κοιλιακή χώρα και μάλιστα κυρίως την στιγμή της βαθιάς διείσδυσης στον κόλπο. Τα πιο συχνά αίτια της μορφής αυτής της δυσπαρευνίας είναι η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου, η ενδομητρίωση, οι διάφοροι εξαρτηματικοί ή λοιποί όγκοι της πυέλου, οι συμφύσεις συνέπεια ενδοκοιλιακών χειρουργικών επεμβάσεων, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, οι λοιμώξεις του ουροποιητικού, οι κύστεις των ωοθηκών, το σύνδρομο των ωοθηκικών φλεβών, η πρόπτωση της μήτρας, τα ευμεγέθη ινομυώματα της μήτρας και τέλος η οπίσθια κλίση και κάμψη της μήτρας που δε αποτελεί παθολογική οντότητα αλλά μια φυσιολογική ανατομική παραλλαγή.

Στην περίπτωση του Κολεόσπασμου ο πόνος προκαλείται λόγω της ακούσιας σύσπασης των μυών του κατώτερου τριτημορίου του κόλπου και του πυελικού εδάφους και συνήθως οφείλεται τόσο στον πόνο όσο και στον φόβο. Ο πρωτοπαθής κολεόσπασμος αναφέρεται στις γυναίκες που τον εμφάνισαν από την πρώτη επαφή ενώ οι γυναίκες με δευτεροπαθή κολεόσπασμο είχαν στο παρελθόν φυσιολογικές διεισδύσεις. Ο κολεόσπασμος μπορεί να ιδιoπαθής αγνώστου αιτιολογίας ή όμως και απότοκος δυσάρεστων καταστάσεων όπως σεξουαλική κακοποίηση στο παρελθόν, επώδυνη ιατρική πράξη κατά την παιδική ηλικία, επώδυνη πρώτη σεξουαλική επαφή, προβλήματα στη σχέση του ζευγαριού, σεξουαλικές αναστολές ή ακόμη και φόβος πιθανής ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Η βαρύτητα της εικόνας ποικίλει από ήπια έως τόσο σοβαρή ώστε η γυναίκα να αποφεύγει κάθε είδους σεξουαλική επαφή ακόμα και απλό άγγιγμα της περιοχής. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου είναι σχεδόν αδύνατη η διείσδυση ενώ σε ακραίες περιπτώσεις είναι αδύνατη η γυναικολογική εξέταση και η λήψη ενός τεστ Παπανικολάου.

Πως θα γίνει η διάγνωση;

Η διάγνωση της πάθησης θα γίνει με τη λήψη ενός πλήρους ιατρικού ιστορικού όπου η γυναίκα θα αναφέρει στον γυναικολόγο της κάθε πληροφορία όσον αφορά την μορφή, την ένταση και την εντόπιση του πόνου καθώς και το πλήρες αναμνηστικό της ιατρικό ιστορικό. Ακολουθεί πλήρης γυναικολογική εξέταση ενώ είναι πιθανό να χρειαστούν επιπλέον απεικονιστικές εξετάσεις (πχ υπερηχογράφημα), μικροβιολογικές εξετάσεις (κολπικών υγρών και ούρων) καθώς και αλλεργικά τεστ.

Υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος;

Απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος είναι να γίνει κατανοητό ότι στην παθογένεια της δυσπαρευνίας μετέχει τόσο το σώμα όσο και το μυαλό της κάθε γυναίκας-ασθενούς, οπότε η θεραπευτική προσέγγιση  πρέπει να είναι πολυδιάστατη και πάντα εξατομικευμένη στην κάθε γυναίκα. Είναι προφανές ότι σε περιπτώσεις δυσπαρευνίας όπου υπάρχει σαφές οργανικό αίτιο όπως προαναφέρθηκε, η θεραπεία του αιτίου λύνει το πρόβλημα. Βασικό ρόλο στην θεραπεία παίζει η ψυχολογική και συναισθηματική υποστήριξη της γυναίκας από τον γιατρό της, η προσπάθεια μείωσης της έντασης και του stress κατά την επαφή, και η πλήρης ενημέρωσή της για την πολυδιάστατη φύση του προβλήματος. Η συζήτηση του προβλήματος μεταξύ του ζευγαριού, η ανεύρεση σεξουαλικών στάσεων που μειώνουν τον πόνο, η εκμάθηση τεχνικών ελέγχου των μυών του περινέου (ασκησεις kegel), καθώς και κάποιες φυσικοθεραπείες ίσως βοηθήσουν. Όσον αφορά τη σεξουαλική πράξη αυτή καθαυτή, η βελτίωση των σεξουαλικών τεχνικών του ζευγαριού, η αλλαγή των σεξουαλικών τους συνηθειών ώστε η γυναίκα να έχει τον έλεγχο της διείσδυσης, η καλύτερη προκαταρκτική προετοιμασία και η χρήση λιπαντικών (με βάση το νερό) θα βοηθήσουν στην λύση του προβλήματος.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι με την σωστή ενημέρωση, διάγνωση και θεραπευτική προσέγγιση μπορεί η γυναίκα να ξανανιώσει το χαμένο αίσθημα απόλαυσης και ευχαρίστησης που πρέπει να χαρακτηρίζει κάθε σεξουαλική επαφή με τον σύντροφό της.

——————————————————————————–

Nutri – Care

Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι

Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό

Αρθρογράφος: Πατρίκιος Γεώργιος, Ειδικός Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος