Πριν από μερικά χρόνια, για να θεωρείται ένας άντρας καλός πατέρας, έπρεπε να διασφαλίζει μέσω της εργασίας του τα απαραίτητα υλικά αγαθά στην οικογένειά του, έστω κι αν αυτό σήμαινε ότι θα έλειπε πολλές ώρες από το σπίτι ή ότι δεν θα αφιέρωνε χρόνο για πιο στενή επαφή και επικοινωνία με τα παιδιά του, παραχωρώντας αναπόφευκτα, και σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα, το ρόλο αυτό στη μητέρα.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αλλαγή, και ενώ η μητέρα-έστω στις συνειδήσεις των ανθρώπων-εξακολουθεί να θεωρείται το κεντρικό πρόσωπο στην ανατροφή του παιδιού, οι άντρες μπαίνουν πιο δυναμικά σε αυτό το κομμάτι και αρχίζουν να διεκδικούν περισσότερο χώρο, να ενδιαφέρονται, να διαβάζουν και να μαθαίνουν πώς να είναι καλύτεροι στον γονεϊκό τους ρόλο. Οι δε γυναίκες αναπτύσσουν με τη σειρά τους τέτοιες προσδοκίες από τους συντρόφους τους και  τους αφήνουν πλέον περισσότερο χώρο για να αλληλεπιδράσουν με το παιδί τους.

Συμβαδίζοντας με τις εξελίξεις αυτές, όλο και μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέρον υπάρχει γύρω από την πατρότητα και το ρόλο του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών. Από το σύνολο των ερευνών καταδεικνύεται ότι ο πατέρας είναι εξίσου σημαντικός για το παιδί με τη  μητέρα, και η καλή σχέση με το παιδί είναι καθοριστική για τη γνωστική και κοινωνικο-συναισθηματική του ανάπτυξη.

Η επίδραση του πατέρα στη γνωστική ικανότητα και τα εκπαιδευτικά επιτεύγματα του παιδιού

Σημαντικός αριθμός ερευνών συσχετίζει θετικά τον ενεργό ρόλο του πατέρα στην ανατροφή του παιδιού με καλύτερες γλωσσικές δεξιότητες, υψηλότερη πνευματική λειτουργικότητα και μεγαλύτερα ακαδημαϊκά επιτεύγματα. Τα παιδιά των οποίων οι μπαμπάδες αφιερώνουν χρόνο, παίζουν μαζί τους, τα βοηθούν στο διάβασμα, και δημιουργούν με αυτά ουσιαστική επαφή, τείνουν να έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης και πιο ανεπτυγμένες γλωσσικές και γνωστικές ικανότητες, ενώ τα νήπια ξεκινούν το σχολείο με υψηλότερο δείκτη σχολικής ετοιμότητας, είναι πιο υπομονετικά και μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα το στρες, το θυμό και άλλα αρνητικά συναισθήματα που προκύπτουν στο σχολικό πλαίσιο.

Η επίδραση του πατέρα στην καλή ψυχολογική κατάσταση και κοινωνική συμπεριφορά του παιδιού

Πολλές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι κατά την ενήλικη ζωή τους, ανάγονται σε προβληματικούς συναισθηματικούς δεσμούς με τους γονείς τους, οι οποίοι ξεκινούν να διαμορφώνονται από τη γέννηση. Τα βρέφη που λαμβάνουν περισσότερη στοργή, χάδια, αγκαλιές από τον πατέρα τους, συνδέονται μαζί του με ασφαλή δεσμό, κι έτσι μπορούν χωρίς άγχος και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να εξερευνήσουν το περιβάλλον τους, αλλά και να διαχειριστούν τους σύντομους αποχωρισμούς. Επίσης, μεγαλώνοντας, συνάπτουν υγιείς κοινωνικές σχέσεις και είναι λιγότερο πιθανό να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς στο σπίτι ή το σχολείο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στον τρόπο που παίζει ένας πατέρας με το παιδί του σε σχέση με τη συναισθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη. Οι μπαμπάδες παίζουν με διαφορετικό τρόπο με το παιδί από ότι οι μαμάδες, επιδιδόμενοι σε πιο ενεργητικά παιχνίδια, με περισσότερη κίνηση και ένταση. Στο πλαίσιο αυτών των αλληλεπιδράσεων, τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και τη συμπεριφορά τους, να ελέγχουν, για παράδειγμα, τις επιθετικές τους παρορμήσεις και τη φυσική επαφή χωρίς να χάνουν τον έλεγχο των συναισθημάτων τους. Οι μπαμπάδες τείνουν, επίσης, να προωθούν την ανεξαρτησία και τον προσανατολισμό στον έξω κόσμο. Μια έρευνα σε παιδιά σχολικής ηλικίας έδειξε ότι όσα είχαν καλή σχέση με τον πατέρα τους, είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη ή αποδιοργανωμένη συμπεριφορά ∙ τα αγόρια είχαν λιγότερα προβλήματα σχολικής συμπεριφοράς ενώ τα κορίτσια είχαν υψηλότερη αυτοεκτίμηση,

Η επίδραση της σχέσης μητέρας-πατέρα στο παιδί

Ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους με τον οποίο μπορεί ένας άντρας να είναι καλός πατέρας, είναι να συμπεριφέρεται στη μητέρα του παιδιού του με τρυφερότητα, κατανόηση και σεβασμό, λειτουργώντας ως θετικό πρότυπο συμπεριφοράς. Ένας τέτοιος πατέρας είναι πιο πιθανό να μεγαλώσει αγόρια τα οποία θα συμπεριφέρονται με σεβασμό στις γυναίκες, και κορίτσια που δεν θα μπαίνουν σε μη υγιείς ή ακόμα και κακοποιητικές ερωτικές σχέσεις. Ένας αριθμός ερευνών δείχνει ότι οι άντρες που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες με επιθετικότητα ή περιφρόνηση και συναισθηματική ψυχρότητα ή απόσυρση,  έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να μεγαλώσουν παιδιά αγχωμένα, αποσυρμένα ή αντικοινωνικά.

——————————————————————————–

Nutri – Care

Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι

Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό

Αρθρογράφος: Χαρά-Ιφιγένεια Τόμπρα, Ψυχολόγος