H διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, αλλά πολύ περισσότερο, στην πρόληψή τους. Η προτεινόμενη αγωγή πρέπει να λαμβάνει υπ’όψη όλους τους παράγοντες κινδύνου του ασθενή και να αποβλέπει στην σταδιακή αλλαγή του καθημερινού διαιτολογίου. Μία ενδεδειγμένη διατροφή μπορεί να επιτύχει μείωση των υπερλιπιαιμιών, μείωση της υπέρτασης, μείωση του σωματικού βάρους (σε περιπτώσεις παχυσαρκίας) και σε συνδυασμό με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και την ενδεχόμενη φαρμακευτική αγωγή, να επιφέρει μείωση του κινδύνου ανάπτυξής καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Περισσότερες Πληροφορίες για την Χοληστερόλη

Η χοληστερόλη δεν κυκλοφορεί στο αίμα ελεύθερη, αλλά μεταφέρεται από λιποπρωτεϊνες. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι λιποπρωτεϊνών: η ΗDL  «καλή» χοληστερόλη και η LDL «κακή» χοληστερόλη.
Η LDL  μεταφέρει την χοληστερίνη στα κύτταρα. Αν έχετε πολύ LDL τότε μεγάλα ποσά χοληστερόλης θα μεταφερθούν στα κύτταρα και θα υπάρχει κίνδυνος να φράξουν τα αγγεία σας και να  αποκτήσετε  καρδιαγγειακά προβλήματα.
Η ΗDL μαζεύει την χοληστερόλη και τη μεταφέρει στο συκώτι, όπου ο οργανισμός σας μπορεί να απαλλαγεί από αυτήν. Έτσι όσο περισσότερη ΗDL υπάρχει, τόσο λιγότερη χοληστερόλη θα κυκλοφορεί στα αγγεία σας.

Υγιεινή Διατροφή για την μείωση της χοληστερόλης

Η  πιθανότητα θανάτου από στεφανιαία νόσο αυξάνεται όταν τα επίπεδα χοληστερόλης και ειδικά της LDL-χοληστερόλης «κακής χοληστερόλης» είναι αυξημένα. Τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα επηρεάζονται από τα ποσοστά και το είδος του λίπους της τροφής.

Τα επίπεδα της LDL-χοληστερόλης στο αίμα μπορούν να μειωθούν κατά περίπου 3-5 % ακολουθώντας μία διατροφή που είναι χαμηλή σε κεκορεσμένα λιπαρά. Τα κεκορεσμένα λιπαρά οξέα βρίσκονται σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως το κόκκινό κρέας, το βούτυρο και τα γαλακτοκομικά. Συνεπώς, η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λίποςυς (ιδιαίτερα κεκορεσμένου) μπορεί να είναι βλαβερή για την υγεία σας. Ο κίνδυνός είναι μεγαλύτερος αν έχετε επιπλέον και αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα.

Το ελαιόλαδο περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία μειώνούν την χοληστερόλη του ορού και την LDL-χοληστερόλη.
Τα έλαιο όπως: ηλιέλαιο, καλαμποκέλαιο, βαμβακέλαιο, σογιέλαιο, σησαμέλαιο περιέχουν  πολυακόρεστα (ω-6)  λιπαρά οξέα τα οποία  μειώνουν την LDL-χοληστερόλη, αλλά η υψηλή πρόσληψη τους μειώνει την ΗDL- χοληστερόλη, κάτι το οποίο δεν παρατηρείται με αυξημένη πρόσληψη του ελαιολάδου.

Τα αφρόψαρα, τα παχιά ψάρια όπως σολομός, σκουμπρί, πέστροφα, σαρδέλα, ρέγκα, λευκός τόνος είναι πλούσια σε κάποια πολυακόρεστα (ω-3)  λιπαρά οξέα τα οποία μειώνουν τα τριγλυκερίδια του ορού και έχουν αντιθρομβωτικές ιδιότητες και αυξάνουν την ΗDL- χοληστερόλη. Ίδιες ιδιότητες έχουν και ανάλατοι, μη επεξεργασμένοι ξηροί καρποί και πράσινα φύλλα.  Η κατανάλωση τους σε 25-30 γρ. ημερησίως έχει παρατηρηθεί ότι έχει πολύ ευεργετικές επιδράσεις, ενώ οι ψημένοι ξηροί καρποί δεν βελτιώνουν την ΗDL- χοληστερόλη.
Όλα τα παραπάνω έλαια κατά την  θερμική επεξεργασία τους αυξάνουν την χοληστερόλη του ορού, την LDL-χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια και μειώνουν την ΗDL- χοληστερόλη.

Οι δίαιτες πλούσιες σε υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες (δημητριακά, λαχανικά και φρούτα)  μειώνουν την χοληστερόλη του ορού  και την  LDL-χοληστερόλη. Η ίδια ευεργετική επίδραση παρατηρείται από την αυξημένη κατανάλωση αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα κύρια αντιοξειδωτικά στοιχεία είναι βιταμίνες C και Ε και τα ιχνοστοιχεία μαγνήσιο, σελήνιο, ψευδάργυρο και τα καροτενοειδή, κυρίως το β-καροτένιο. Τα περισσότερα αντιοξειδωτικά βρίσκονται στα φρούτα και τα λαχανικά
Οι δίαιτες πλούσιες σε υδατάνθρακές (ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, πατάτες, φρούτα  κ.α.) είναι συνήθως φτωχές σε λίπος. Ακολουθώντας μία τέτοια δίαιτα τα επίπεδα της χοληστερόλης του ορού επαναφέρονται σε φυσιολογικά επίπεδα, αν αντικαταστήσουν τα κορεσμένα λιπαρά οξέα.  Η μεγάλη κατανάλωση όμως των υδατανθράκων μπορεί να επιφέρει μείωση της ΗDL- χοληστερόλη και αύξηση των τριγλυκεριδίων του ορού.

Από τις επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες έχει παρατηρηθεί μία προστατευτική επίδραση μικρής κατανάλωσης αλκοόλ στη αντιμετώπιση υπερλιπιδαιμιών. Το κόκκινό κρασί περιέχει πολυφαινόλες, οι οποίες είναι αντιοξειδωτιές ενώσεις και μειώνουν την LDL-χοληστερόλη.

Τέλος, προϊόντα εμπλουτισμένα με φυτικές στερόλες μπορεί να είναι αποτελεσματικό μέρος μίας διατροφής για την μείωση της χοληστερόλης. Οι φυτικές στερόλες είναι φυσικές ενώσεις που έχουν παρόμοια μοριακή δομή με την χοληστερόλη. Όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες στην διατροφή αποτρέπουν την απορρόφηση της χοληστερόλης στο έντερο, μειώνοντας επομένως τη συγκέντρωση της χοληστερόλης στο αίμα. Η ημερήσια κατανάλωση 2 γρ. φυτικών στερολών  η οποία μπορεί να επιτευχθεί τρώγοντας περίπου 25 γρ. ενός προϊόντος επάλειψης εμπλουτισμένο με στερόλες, μειώνει τα επίπεδα της LDL-χοληστερόλης του αίματος κατά 10-15 % στα πλαίσια μίας υγιεινής διατροφής. Με το τρόπου αυτό μειώνεται ο κίνδυνός εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κατά 25% στον πληθυσμό. Η μείωση της χοληστερόλης κατά 10% από την κατανάλωση φυτικών στερολών είναι πρόσθετη της μείωσης 3-5%, που μπορεί να επιτευχθεί μόνο από μία υγιεινή διατροφή.

Πολλά άτομα διαπιστώνουν ότι αλλαγές, όπως η αντικατάσταση ζωικού βουτύρου με μαργαρίνη και φυτικά έλαια, όπως το ελαιόλαδο, η χρήση αποβουτυρωμένου ή ημι-αποβουτυρωμένου γάλακτός αντί για το πλήρες και η αντικατάσταση των τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά με τα αντίστοιχα προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά (όπως το ημι-αποβουτυρωμένο γάλα ή γιαούρτι) δεν είναι ίσως τόσο δύσκολο να πραγματοποιηθούν όσο άλλες αλλαγές. Γενικά, όμως, είναι ευκολότερο να αλλάξετε τις συνήθειες σας όταν στρέφεστε σε τρόφιμα που είναι υγιεινά και ωφέλιμα για εσάς, αντί να αποφεύγετε αυτά που δεν πρέπει να τρώτε.

——————————————————————————–

Nutri – Care

Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι

Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό

Αρθρογράφος: Παπαδοπούλου Αναστασία, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος