Ο βελονισμός είναι μια ιατρική τεχνική με αναλγητική και θεραπευτική δράση για αρκετές ασθένειες και διαταραχές. Πρόκειται για μία θεραπευτική μέθοδο, μη φαρμακευτική, η οποία μπορεί να θεωρείται μέρος της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, όμως τα τελευταία χρόνια αποτελεί αντικείμενο μελέτης και έρευνας σε πολλά κέντρα του ιατρικού κόσμου της Δύσης ώστε να ερμηνευτεί ο μηχανισμός δράση της.
Ο ιατρικός βελονισμός αναφέρεται στην εφαρμογή του βελονισμού, ως αυτόνομη ή συμπληρωματική θεραπεία από ιατρούς ειδικά εκπαιδευμένους.
Εκατομμύρια άνθρωποι καθημερινά, σε όλη την υφήλιο, υποβάλλονται σε βελονισμό, σε ιατρεία ή νοσοκομεία. Στην Κίνα, το πολυπληθέστερο κράτος στον κόσμο, ο βελονισμός αποτελούσε από την αρχή της ιστορίας τους βασικό εργαλείο της Θεραπευτικής και σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού υποβάλλεται συχνά σε θεραπεία.
Στην Αμερική, ο βελονισμός εφαρμόζεται καθημερινά σε κλινικές, νοσοκομεία και ιδιωτικά ιατρεία, διδάσκεται σε πληθώρα Πανεπιστημίων και καλύπτεται το κόστος θεραπείας από τα ασφαλιστικά ταμεία. Στην Ελλάδα εδώ και 4 δεκαετίες ο Ιατρικός κόσμος άρχισε να ασχολείται με το βελονισμό και την εφαρμογή του.
Η ρυθμιστική λειτουργία του βελονισμού ολοκληρώνεται σε συγκεκριμένο χρόνο (20 λεπτά ανά συνεδρία) και η διαδικασία είναι η εξής: οι βελόνες τοποθετούνται σχεδόν επιφανειακά , αναίμακτα, χωρίς πρόκληση πόνου (έχουν διάμετρο μόλις 0,2 mm ) και χωρίς να δημιουργούν παρενέργειες.
Ο σχεδιασμός των θεραπευτικών πρωτοκόλλων είναι αποτέλεσμα συνδυασμού συγκεκριμένων οδηγιών με βάση πολλών ιατρικών εργασιών και της εμπειρίας του θεράποντα ιατρού. Η κάθε θεραπεία εξατομικεύεται αφού σχεδιάζεται σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και τη βαρύτητα της ασθένειας – διαταραχής.
Ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο αφορά την επιλογή των σημείων όπου τοποθετούνται οι βελόνες, τον χρόνο παραμονής τους στο σώμα, τον αριθμό των συνεδριών, τη συχνότητα κ.α. Συνήθως χρειάζονται από 6 έως 15 συνεδρίες ανάλογα με την κάθε περίπτωση, με συχνότητα 1-2 φορές / εβδομάδα. Ο βελονισμός έχει αθροιστική δράση για αυτό και τα αποτελέσματα του αξιολογούνται συνήθως μετά την 4η – 6η συνεδρία.
Δράσεις βελονισμού
• αγγειοβελτιωτική ρυθμίζοντας την κυκλοφορία του αίματος και εξασφαλίζοντας και την καλή τροφοδοσία των οργάνων
• μυοχαλαρωτική μειώνοντας την σύσπαση των μυικών ινών
• αναλγητική μέσω παραγωγής συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών (ενδορφίνες, εγκεφαλίνες, κατεχολαμίνες)
• αγχολυτική και αντικαταθλιπτική μέσω της δράσης του στο μεταιχμιακό σύστημα, στο φλοιό του εγκεφάλου και της γενικότερης ρυθμιστικής του δράσης λόγω της παραγωγής πολλών νευροδιαβιβαστών (ενδορφίνες, σεροτονίνη, GABA κ.α.)
• αντιφλεγμονώδης μέσω της παραγωγής αντιφλεγμονωδών ουσιών
• ρυθμιστική του ανοσοποιητικού συστήματος και του ενδοκρινικού συστήματος (ομοιόσταση) μέσω της δράσης του στο νευρο – ενδόκρινο – ανοσολογικό άξονα
Ενδείξεις
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μετά από κλινικές και εργαστηριακές έρευνες σε Δυτικά ιατρικά κέντρα, κατά τις οποίες έχει αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του βελονισμού ως αυτόνομη ή συμπληρωματική θεραπεία, εξέδωσε το 1990 έναν κατάλογο ενδείξεων για τον ιατρικό βελονισμό. Λίγα χρόνια αργότερα, η IASP (Διεθνής Εταιρεία για τη μελέτη του πόνου) συμπλήρωσε ή και τροποποίησε τον κατάλογο αυτό, για να έρθει μόλις πριν από λίγο καιρό το Ν.Ι.Η. (Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας Αμερικής) να εκδώσει μια σειρά ενδείξεων για τη χρήση του βελονισμού.
Τα περισσότερα ιατρεία πόνου της Ελλάδας (Σισμανόγλειο, Νίκαια, Ευαγγελισμός, Αιγινήτειο, Λαϊκό, Γενικό Κρατικό Γεώργιος Γεννηματάς, ΑΧΕΠΑ, ΚΑΤ κ.λ.π.) και του εξωτερικού χρησιμοποιούν βελονισμό ή ηλεκτροβελονισμό για την αντιμετώπιση του οξέος και χρόνιου πόνου.
Οξύς και χρόνιος πόνος : Αυχεναλγία, θωρακαλγία, οσφυαλγία, οσφυο-ισχιαλγία, κοκκυγοδυνία, εξωαρθρικά σύνδρομα (επικονδυλίτιδα, θυλακίτιδα, τενοντίτιδα), αρθραλγία, οστεοαρθρίτιδα, μυοπεριτοναϊκός πόνος, οξέα μυοσκελετικά άλγη, μετεγχειρητική αναλγησία, κολικός νεφρού, νευροπαθητικός πόνος, μεθερπητική νευραλγία, ινομυαλγία, άλγος κροταφογναθικής διάρθρωσης, χρόνιος πυελικός πόνος κ.α.
Αποκατάσταση : διαχείριση συνδρόμων χρόνιου πόνου, παγιδευτικά σύνδρομα, σύνδρομα υπέρχρησης, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κ.α.
Νευρολογικά προβλήματα : ημικρανία, κεφαλαλγία τάσεως, νευραλγία τριδύμου, περιφερική πάρεση προσωπικού νεύρου, ίλιγγοι κ.α.
Δερματολογικά προβλήματα: ακμή, ψωρίαση, εκζέματα, νευροδερματίτιδα, κνίδωση
Γαστρεντερολογικά προβλήματα : γαστρίτιδα, έλκος, οισοφαγικός σπασμός, ναυτία και έμετο, δυσπεψία, επιγαστραλγία, δυσκοιλιότητα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου κ.α.
Καρδιοαγγειακά προβλήματα : νευροφυτικές αρρυθμίες, κ.α.
Ουρολογικά προβλήματα : δυσουρία, νυχτερινή ενούρηση, κωλικός νεφρού, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, νευρογενής ουροδόχος κύστη κ.α.
Πνευμονολογικά προβλήματα : βρογχικό άσθμα, σπαστική βρογχίτιδα, υπεραντιδραστικότητα βρόγχων, ΧΑΠ κ.α.
Γυναικολογικά προβλήματα : διαταραχές κύκλου, αμηνόρροια, δυσμηνόρροια, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, συμπτώματα κλιμακτηρίου, πυελικός πόνος, υπερέμεση κυήσεως, υπογονιμότητα κ.α
Αλλεργιολογικά προβλήματα : αλλεργικό άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, κνίδωση κ.α.
Ωτορινολαρυγγολογικά προβλήματα : ιγμορίτιδα, εμβοές ωτών, αγγειοκινητική ρινίτιδα, υπακουσία, αιφνίδια κώφωση, ίλιγγοι, ναυτία, ζάλη κ.α.
Ψυχιατρικά και ψυχοσωματικά προβλήματα : ήπια κατάθλιψη, αγχώδης διαταραχή, διαταραχές ύπνου, κυκλοθυμία, φοβίες, κρίσεις πανικού, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, νευροφυτικές διαταραχές, άγχος κ.α.
Διάφορα : αναστολή της όρεξης, προβλήματα απεξάρτησης από κάπνισμα/ αλκοόλ, αντιεμετική δράση (μετά από χημειοθεραπεία, μετεγχειρητική, εγκυμοσύνης, ναυτία ταξιδιώτη) κ.α.
Η ίδια πάθηση εκδηλώνεται με διαφορετική συμπτωματολογία σε κάθε άνθρωπο. Εξαρτάται από το αίτιο της πάθησης και από άλλους ατομικούς παράγοντες όπως η ύπαρξη άλλων προβλημάτων υγείας, οι αυξομειώσεις του βάρους, η αντοχή στον πόνο, ο τρόπος διαβίωσης (είδος εργασίας, τόπος διαμονής, άθληση), η ψυχολογική κατάσταση. Όταν χρησιμοποιούμε το βελονισμό ως μέσο θεραπείας έχουμε την δυνατότητα να προσαρμόσουμε τη θεραπεία μας στην κλινική εικόνα του συγκεκριμένου ασθενή.
Στην Κινέζικη Ιατρική η θεραπεία είναι εξατομικευμένη, τα σημεία βελονισμού που επιλέγονται για δύο ανθρώπους με το ίδιο σύμπτωμα είναι διαφορετικά.
Για κάθε περίπτωση επιλέγονται ιδιαίτερα σημεία βελονισμού, που απευθύνονται στο συγκεκριμένο οργανισμό, την πάθηση που παρουσιάζει και τον ιδιαίτερο τρόπο που την εκδηλώνει. Ταυτόχρονα έχουμε ρυθμιστική επίδραση και σε τυχόν άλλες δυσλειτουργίες του οργανισμού.
Έτσι η θεραπεία είναι τελικά εξατομικευμένη και ειδική για κάθε άνθρωπο επιτυγχάνοντας καλύτερο αποτέλεσμα στη κάθε περίπτωση.
——————————————————————————–
Nutri – Care
Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι
Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό
Αρθρογράφος: Ειρήνη Η. Σκεύα, Παθολόγος