Τα λαχανικά αποτελούν μια βασική ομάδα τροφίμων και αναπόσπαστο κομμάτι μιας υγιεινής διατροφής. Δίνουν στα παιδιά πληθώρα βιταμινών , ανόργανων στοιχείων, φυτικών ινών και αντιοξειδωτικών , απαραίτητα για την ανάπτυξη, την άμυνα και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Παρά τη γνώση μας όμως για την αξία των λαχανικών, πολλές φορές το να πείσουμε το παιδί μας να τα καταναλώσει, είναι πραγματικά μια πρόκληση. Οι λόγοι που μπορούν να κάνουν ένα παιδί να αποστρέφεται τα λαχανικά είναι πολλοί.
Νεοφοβία – επιλεκτικότητα – ιδιοτροπία
Νεοφοβία είναι η άρνηση και η αποστροφή ορισμένων παιδιών να δοκιμάζουν νέα τρόφιμα, ενώ επιλεκτικότητα είναι η άρνηση ενός παιδιού να φάει ένα οικείο ή ακόμα και αγαπημένο του τρόφιμο. Η ιδιοτροπία στο φαγητό είναι ένας συνδυασμός νεοφοβίας και επιλεκτικότητας. Αυτές οι συμπεριφορές ξεκινούν περίπου από την ηλικία των 2 ετών και κορυφώνονται περίπου μέχρι τα 6. Στη συνέχεια ενώ το παιδί μεγαλώνει μειώνονται σταδιακά και σταθεροποιούνται στην ενηλικίωση σε χαμηλότερα επίπεδα. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο και τις περισσότερες φορές ακατόρθωτο να πείσεις με επιχειρήματα ένα νεοφοβικό παιδί να δοκιμάσει ένα καινούργιο τρόφιμο, γιατί στη διαδικασία αυτή εμπλέκονται πολλοί συναισθηματικοί και ψυχολογικοί παράγοντες που σχετίζονται με το φαγητό. Θα πρέπει να ενθαρρύνουμε και να επαινούμε κάθε μικρή προσπάθεια και δοκιμή νέου τροφίμου χωρίς να έχουμε απαιτήσεις για κατανάλωση μεγάλης ποσότητας.
Όψη – μυρωδιά – υφή – γεύση
Ένα παιδί μπορεί να αρνείται να φάει ένα λαχανικό γιατί δεν του αρέσει η όψη, η μυρωδιά ή το χρώμα του. Μπορεί στο παρελθόν να έχει δοκιμάσει κάποιο λαχανικό που δεν του άρεσε και έτσι να απορρίπτει ολόκληρη την ομάδα, θεωρώντας ότι και τα υπόλοιπα έχουν αντίστοιχη γεύση.
Επιπλέον από έρευνες φαίνεται ότι τα παιδιά αντιλαμβάνονται πιο έντονα στη γεύση τους κάποιες χημικές ενώσεις ορισμένων λαχανικών όπως για παράδειγμα τη ‘μεταλλική’ γεύση που έχει το σπανάκι ή την έντονη γεύση που έχει το μπρόκολο.
Η υφή που έχει ένα λαχανικό παίζει σημαντικό ρόλο για την αποδοχή ή την απόρριψή του. Στα περισσότερα παιδιά φαίνεται ότι τους αρέσει να καταναλώνουν σκληρά και τραγανά τρόφιμα, ενώ συχνά απορρίπτουν αυτά που έχουν μαλακή και γλιστερή υφή.
Οικογενειακό περιβάλλον
Το πιο σημαντικό όμως απ’ όλα είναι το οικογενειακό περιβάλλον και η συμπεριφορά των γονέων. Οι γονείς μπορούν να παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο στην ενθάρρυνση των παιδιών να καταναλώνουν λαχανικά, μέσω της επαναλαμβανόμενης έκθεσης και προσφοράς τους, αλλά κυρίως με το να αποτελούν οι ίδιοι πρότυπο για τα παιδιά τους. Δε θα πρέπει να απογοητευόμαστε με την άρνηση του παιδιού, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι όσο περισσότερο εκτίθεται σε νέα τρόφιμα τόσο πιθανότερο είναι να εξοικειωθεί με αυτά και να τα δοκιμάσει. Ένα παιδί μπορεί να χρειαστεί 10-15 δοκιμές ενός τροφίμου μέχρι να αναπτύξει αρέσκεια προς αυτό. Συνεπώς δε πρέπει να εγκαταλείπουμε τη προσπάθεια. Θα βοηθήσει αρκετά αν τα λαχανικά είναι άμεσα διαθέσιμα για το παιδί.
Τέλος μερικά μικρά κόλπα που πολλές φορές είναι αρκετά αποδοτικά, είναι η παρουσίαση του νέου τροφίμου με ευχάριστο τρόπο, καθώς και η εισαγωγή του με ένα ήδη αγαπημένο φαγητό . Για παράδειγμα εάν το παιδί μας τρελαίνεται για μακαρόνια με κιμά, προσθέτουμε ψιλοκομμένο καρότο μέσα στον κιμά και στη συνέχεια αρχίζουμε να το προσθέτουμε και σε άλλα φαγητά με πιο ήπια γεύση και σε πιο εμφανή μορφή για να εξοικειωθεί το παιδί σταδιακά με την καθαρή γεύση και την όψη του καρότου. Ακόμα η συμμετοχή του παιδιού στη προετοιμασία των τροφίμων και αν είναι δυνατό στη καλλιέργεια των λαχανικών στον κήπο ή ακόμα και σε γλάστρες μπορεί να αυξήσουν σημαντικά την επιθυμία τους να δοκιμάσουν νέα λαχανικά.
Υπομονή λοιπόν και συνεχόμενη προσπάθεια και προσφορά χωρίς κόντρες, πιέσεις και συγκρούσεις, που μόνο αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί να έχουν.
——————————————————————————–
Nutri – Care
Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι
Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό
Αρθρογράφος: Πόγκα Μαρίνα, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος