Θηλασμός είναι ο φυσιολογικός τρόπος παροχής στο βρέφος όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται για την υγιή του ανάπτυξη, με το μητρικό γάλα κατευθείαν από το στήθος της μητέρας του. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συστήνει ότι ο θηλασμός πρέπει να ξεκινάει εντός της πρώτης ώρας μετά τη γέννηση του παιδιού. Σχεδόν όλες οι μητέρες μπορούν να θηλάσουν εφόσον είναι υγιείς, είναι σωστά ενημερωμένες και έχουν την απαραίτητη υποστήριξη από την οικογένειά τους, το σύστημα υγείας και το κοινωνικό σύνολο γενικότερα.
Τι σημαίνει Αποκλειστικός Θηλασμός;
Αποκλειστικός θηλασμός σημαίνει ότι το βρέφος τρέφεται αποκλειστικά με το μητρικό γάλα, χωρίς κανένα άλλο συμπλήρωμα (ούτε καν νερό). Ο αποκλειστικός θηλασμός συνιστάται μέχρι τους 6 πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού, για να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα όσον αφορά την ανάπτυξη και την υγεία του. Μετά τους πρώτους 6 μήνες, ο ΠΟΥ συνιστά την συνέχεια του μητρικού θηλασμού, μαζί φυσικά με κατάλληλη συμπληρωματική διατροφή, μέχρι την ηλικία των 2 ετών η και ακόμη περισσότερο.
Ποια τα οφέλη για το βρέφος;
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα οφέλη του θηλασμού για το βρέφος είναι πολλαπλά. Βρέφη τα οποία δε θηλάζουν έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης στο μέλλον διαφόρων οξέων και χρόνιων παθήσεων. Το μητρικό γάλα προσφέρει στο νεογνό τα αντισώματα που του είναι τόσο απαραίτητα από τις πρώτες ώρες μετά τη γέννησή του. Ο θηλασμός ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, του γαστρεντερικού συστήματος, καθώς και των ουρολοιμώξεων. Ο θηλασμός ελαττώνει την πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Βρέφη που τρέφονται με αποκλειστικό μητρικό θηλασμό κατά τους πρώτους 6 μήνες της ζωής τους διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης τόσο ινσουλινοεξαρτώμενου σακχαρώδους διαβήτη (τύπου 1), όσο και του σακχαρώδους διαβήτη των ενηλίκων (τύπου 2). Όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια του θηλασμού, τόσο μικρότερη η πιθανότητα εμφάνισης ψυχικών διαταραχών κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας ή της εφηβείας όπως, η παραβατική συμπεριφορά, η κατάθλιψη, η αδυναμία συγκέντρωσης και μειωμένη γνωστική ανάπτυξη. Ο μητρικός θηλασμός φαίνεται ότι μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας, και ο προστατευτικός ρόλος του είναι τόσο μεγαλύτερος όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια του αποκλειστικού θηλασμού του βρέφους. Η άμεση έναρξη του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού από τις πρώτες ώρες ζωής του νεογνού μπορεί να το προφυλάξει από την εμφάνιση ατοπικού συνδρόμου καθώς και λοιπών αλλεργικών παθήσεων. Πιθανή συσχέτιση του θηλασμού με αυξημένο δείκτη ευφυίας στην ενήλικη ζωή αποτελεί αντικείμενο μελέτης, χωρίς τα αποτελέσματα να είναι ξεκάθαρα προς το παρόν. Προστατευτική φαίνεται τέλος ότι είναι η επίδραση του μητρικού θηλασμού στην εμφάνιση παθήσεων του καρδιαγγειακού συστήματος στην ενήλικη ζωή.
Ποια τα οφέλη για τις μητέρες;
Η άμεση έναρξη του μητρικού θηλασμού μέσα στην πρώτη ώρα μετά τη γέννηση, και η τόσο στενή επαφή του νεογνού με την μητέρα του ¨δέρμα προς δέρμα¨, ενισχύει ακόμη περισσότερο το ¨δέσιμο¨ μητέρας-παιδιού. Ο θηλασμός προκαλεί την έκκριση από τη μητέρα ορμονών όπως η οκυτοκίνη και η προλακτίνη, οι οποίες την βοηθούν να χαλαρώσει, να κοιμάται καλύτερα κάτι το οποίο μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο κατά τη διάρκεια της λοχείας, ενώ ταυτόχρονα βοηθούν στην σύσπαση της μήτρας και την ταχύτερη παλινδρόμηση της .Ο θηλασμός που διαρκεί τουλάχιστον 6 μήνες βοηθάει τις γυναίκες να χάσουν πιο εύκολα τα κιλά που πήραν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ψυχολογία της νέας μητέρας. Ο αποκλειστικός θηλασμός εκτός των άλλων προσφέρει φυσική αντισύλληψη όσο αυτός διαρκεί αναστέλλοντας την ωοθυλακιορρηξία. Ο θηλασμός προφυλάσσει επιπλέον τις μητέρες από την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων όπως ο διαβήτης των ενηλίκων (τύπου 2) και παθήσεων του καρδιαγγειακού τους συστήματος. Παθήσεις όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος των ωοθηκών, ο καρκίνος του ενδομητρίου, η οστεοπόρωση, το μεταβολικό σύνδρομο και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, φαίνεται ότι είναι λιγότερο συχνές στις γυναίκες που θήλασαν τουλάχιστον για 6 μήνες.
Ποιο το οικονομικό όφελος;
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ευεργετική επίδραση του θηλασμού μακροπρόθεσμα στην υγεία τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού της συνεπάγεται οικονομικά οφέλη για το σύστημα υγείας, ενώ δε μπορεί να παραβλεφθεί και η ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού ειδικά στις μέρες μας, ιδιαίτερα κατά το διάστημα του αποκλειστικού θηλασμού.
Ποιοι οι ανασταλτικοί παράγοντες;
Οι περισσότερες μητέρες επιθυμούν να θηλάσουν το παιδί τους αμέσως μετά τη γέννησή του και όσο το δυνατόν περισσότερο χρονικό διάστημα. Διάφορες καταστάσεις και προβλήματα μπορεί να ματαιώσουν αυτή την επιθυμία τους. Η αύξηση των καισαρικών τομών, ο χωρισμός των νεογνών από τις μητέρες τους τις πρώτες ώρες της ζωής τους, η καθυστερημένη έναρξη του θηλασμού, η άσκοπη χορήγηση φαρμάκων μετά τη γέννα, η χορήγηση από την πρώτη στιγμή συμπληρωμάτων στα νεογνά, είναι κάποιες από τις καταστάσεις που δρουν ανασταλτικά στην έγκαιρη έναρξη αποκλειστικού μητρικού θηλασμού. Η άγνοια των γονέων για την ευεργετική επίδραση του θηλασμού στην υγεία τόσο της μητέρας όσο και στου παιδιού τους, καθώς και ο φόβος της αποτυχίας ή του επώδυνου της όλης διαδικασίας, αποτελούν σημαντικά αίτια αποφυγής του θηλασμού. Ακόμα και στις μέρες μας ο θηλασμός σε δημόσιους χώρους αποτελεί taboo ή ακόμη και απαγορεύεται σε κάποιες χώρες, γεγονός που δυσχεραίνει τον αποκλειστικό θηλασμό, ενώ και η επιστροφή της μητέρας στην εργασία της αποτελεί ίσως το σημαντικότερο αίτιο διακοπής του θηλασμού.
Γίνεται κατανοητό, ότι η ενημέρωση των νέων γονέων για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού, από τους επαγγελματίες υγείας (Μαιευτήρες-Μαίες-Παιδίατροι) και από τα μέσα ενημέρωσης που τόσο μεγάλη επιρροή έχουν στις μέρες μας, καθώς και η προσπάθεια από όλους να ξεπεραστούν τα τυχόν εμπόδια ,θα συμβάλλει αποφασιστικά στην αύξηση των παιδιών που θα τρέφονται με μητρικό θηλασμό τους πρώτους μήνες της ζωής τους.
——————————————————————————–
Nutri – Care
Λ. Αλεξάνδρας 192β – Αμπελόκηποι
Λ. Ιασωνίδου 54β – Ελληνικό
Αρθρογράφος: Πατρίκιος Γεώργιος, Ειδικός Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος